حفاري چاه عميق

چاه‌هـاي عميق و نيمه عميق موتوري. حفاري چاه عميق اين چاه‌هـا در ايران‌، بعد از جنگ‌ جهاني‌ دومـ‌ ابتدا در شهرها و سپس‌ براي‌ آبياري‌ كشاورزي‌ و باغهاي‌ مجاور شهرها احداث‌ شدند. با تأسيس نخستين شركت ايراني براي حفر چاه‌هـاي ژرف در كشور توسط اسفنديار يگانگي در سال‌هاي ‌ 25-1324 دوران حفاري چاه عميق بهره گيري از آب‌هاي زيرزميني‌ بوسيله چاه‌هـاي عميق در كشور آغاز شد.رشد سريع جمعيت در صده اخير، در كنار پيشرفت‌هـاي تكنولوژيك منجر به گسترش و تنوع كشاورزي، مدرن شدن شيوه‌هـاي توليد، پيدايش ادوات كشاورزي پيشرفته و نياز و انگيزه بيشتر حفاري چاه عميق براي افزايش سطح زير كشت شد. از طرفي، امكان حفر چاه‌هـاي عميق در مدت زمان تنها چند روز و با حفاري چاه صرف هزينه ناچيز در قياس با شيوه سنتي احداث قنات، انگيزه مضاعفي را جهت افزايش سريع و قارچ گونه چاه‌هـاي عميق به منظور تأمين حفاري چاه عميق نياز آبي كشاورزي رو به گسترش بوجود آورد. ميزان روزافزون يارانه‌هـاي انرژي نيز در اين رقابت ناعادلـانه قطعاً مؤثر بود. نتيجتاً، حفر چاه‌هـاي عميق و نيمه عميق در ايران به ويژه از دهه 1340 به بعد گسترش روز افزون حفاري چاه عميق يافت و در نيمه دومـ دهه 1350 به اوج خود رسيد.

با افزايش حفر چاه‌هـاي عميق، مشكلـات و دعاوي بسياري بر سر حفر چاه‌هـا و نقصان آب حفاري چاه عميق قنوات به وجود آمد. مردمـ، به عادت گذشته، جهت حل اختلـافات مربوط به حريمـ به حَكَمـ‌هـا و كارشناساني خبره در امر قنوات مراجعه ميكردند و آنها همـ با همان احكامـ حفاري چاه عميق و قوانين حريمـ قنوات و چاه دستي، بين آنها حُكمـ ميكردند. به دليل اينكه اين كارشناسان آگاهي جامعي از تأثيراتي كه چاه‌هـاي عميق بر روي قنوات و سفره‌هـاي آب زيرزميني حتي در نواحي دوردست ميگذاشتند نداشتند حفاري چاه عميق ، اصولـاً احكامـ صادره منجر به ضرر صاحبان قنوات ميشد و اين باعث به وجود آمدن در گيري‌هـا و زد و خوردهاي بسيار شد. با برداشت بيرويه آب از چاه‌هـاي عميق و بروز مشكلـات فراوان در زمينه حريمـ و وضعيتي حفاري چاه عميق كه براي سفره‌هـاي آب زيرزميني به وجود آمد، معتمدين محلي حفاري چاه و دادگاه‌هـا ديگر بر اساس رويه عرفي و قانون مدني از پس دعواها بر نمي آمدند. در پي اين اوضاع، قانونگذار بر آن شد تا به فكر يك حفاري چاه عميق سازوكار جديد براي مديريت حريمـ منابع آب زيرزميني باشد. در سال 1345 "قانون حفظ و حراست از آب‌هـاي زيرزميني" وضع و مطابق آن حفر چاه موكول به كسب اجازه از وزارت حفاري چاه عميق آب و برق شد. در واقع از آن تاريخ به بعد حفر چاه صرفاً ميبايست با اجازه دولت صورت ميگرفت.